In een vorig blog artikel heb ik je gevraagd over welke fotografie onderwerpen je graag meer zou willen weten/lezen. Hartelijk dank voor alle reacties op deze vraag! Inge reageerde als eerste met misschien ook wel het lastigste onderwerp.
De vraag van Inge: Hoe leg ik beweging vast in situaties met weinig licht (waarbij je dus geen lange sluitertijden kunt/wilt gebruiken), zonder dat de foto’s bewogen lijken en met een camera die niet verder reikt dan ISO1600.
Wil jij ook mooie foto’s bij weinig licht?
Als je fotografeert in situaties met weinig licht heb je een aantal opties:
- Langere sluitertijd
- Diafragma opening groter maken
- Hogere ISO waarde
- Flitsen
Al deze aspecten bepalen mede de belichting van de foto.
De 4 tips voor scherpe foto’s bij weinig licht.
Lange sluitertijd
Een lange sluitertijd wordt gebruikt om beweging te laten zien (niet om deze te bevriezen), of in het donker om een stilstaand beeld te belichten. In het donker kun je met een lange sluitertijd bijvoorbeeld bewegende auto’s laten zien. Vooral de lichten van de auto(‘s) zie je dan bewegen over de weg en dit geeft dynamiek aan de foto. Aangezien de sluiter dan lang open staat is het aan te raden de camera op een statief te plaatsen, zodat je geen last hebt van bewegingsonscherpte.
Echter als je beweging wilt bevriezen dan is een lange sluitertijd weer niet handig.
Diafragma opening vergroten
Het diafragma wordt vooral gebruikt om de scherpte in je foto te bepalen.
Met een groot diafragma getal valt er weinig licht op de sensor en heb je (bijvoorbeeld) de bomen in de verte nog scherp op de foto staan. Met een klein diafragma getal valt er relatief veel licht op de sensor en wordt de achtergrond onscherp weergegeven, waardoor je onderwerp dus extra opvalt.
Heb je weinig licht tot je beschikking, dan zou je dus kunnen proberen om te kiezen voor een klein diafragma getal, bijvoorbeeld f4.5 of lager, mits je camera dit toelaat.
Hogere ISO waarde
De ISO waarde staat voor de lichtgevoeligheid van de sensor. Als er veel licht is, kan je met een lage ISO waarde, bijvoorbeeld 100 of 200 ISO, een scherpe foto maken. Als het juist donker is en er dus weinig licht aanwezig is, heb je vaak een hogere ISO waarde nodig om toch een scherpe foto te krijgen, bijvoorbeeld 800 tot 1600 ISO. Het nadeel bij een hoge ISO waarde is dat er ruis optreedt naar mate je een steeds hogere ISO waarde kiest.
Flitsen
Een andere mogelijkheid is flitsen. Op de meeste camera’s zit een flitser ingebouwd, op professionele camera’s kun je een flitser los op je camera zetten. Nadeel van flitsen is dat het flitslicht vaak, zogenoemd “hard licht” is en dus veel sfeer van de foto wegneemt. Echter gebruik je een losse flitser (reportageflitser) dan is de hoeveelheid licht per lichtflits instelbaar. Voordeel van flitsen is, is dat het de beweging bevriest.
Je zou er eventueel voor kunnen kiezen om je foto onder te belichten en tegelijkertijd te flitsen, de achtergrond wordt dan donkerder (onderbelicht / dramatischer) en de voorgrond wordt juist belicht (zoals op onderstaande foto).
Meebewegen met je onderwerp
Je kunt kiezen voor een lange sluitertijd en dan meebewegen met je onderwerp, als je bijvoorbeeld een rijdende auto fotografeert. Voordeel is dat de achtergrond bewogen is, waardoor de foto dynamischer is, en dat de wielen van de auto niet stil staan, zodat hier ook dynamiek ziet. Deze relatief lange sluitertijd betekent dat je de auto’s met je camera moet volgen om ze scherp in beeld te krijgen, anders krijg je een foto waarbij de omgeving scherp is en de auto als een waas door het beeld gaat (kan vanuit artistiek oogpunt, ook interessant zijn).
In dit voorbeeld probeer je, met de lens, je onderwerp op dezelfde plek in het beeld te houden, vanaf de opening van de sluiter tot aan het sluiten van de sluiter. Dit heeft tot gevolg dat je erg precies moet mikken met de langere sluitertijden. De beste tip in deze is dat je al vóórdat je de sluiter indrukt je de auto volgt, je drukt af op het punt waar je de auto wilt vastleggen en ondertussen volg je, met de lens, de beweging van de auto totdat de foto is genomen en nog iets erna.
Je maakt dus een vloeiende beweging met je camera, je volgt de auto vanaf het moment dat hij in beeld komt totdat hij uit beeld verdwijnt en tussendoor druk je af. Hoe vloeiender de beweging, hoe beter het eindresultaat. Deze techniek vergt enige oefening, hoe vaker je het doet, hoe beter de resultaten.
Combineren
Bovengenoemde technieken zijn natuurlijk ook te combineren, dus bijvoorbeeld een zo groot mogelijke ISO waarde met een klein diafragma getal.
Het blijft, echter altijd lastig om te fotograferen met weinig licht. Het is vooral een kwestie van veel oefenen en proberen om zodoende de maximale mogelijkheden van jouw camera op te zoeken en te benutten.
Ik ben benieuwd, hoe heb jij een mooie foto gemaakt bij weinig licht?